Kościoły szachulcowe na Krajnie

Na terenie Krajny rozsianych jest ok. 100 kościołów. Od tych okazałych w większych miastach, do niewielkich i skromnych w małych wsiach. Reprezentują przeróżne style architektoniczne, od gotyku, poprzez renesans, barok, rokoko, neogotyk i współczesne. Na uwagę zasługuje jeszcze jeden styl charakterystyczne dla Pomorza Zachodniego i północnej Wielkopolski, a mianowicie kościoły o konstrukcji szkieletowej. Obok kościołów murowanych stanowią one swojego rodzaju wyróżnik dla regionu. Przez swoją obecność upiększają krajobraz i świadczą o wyjątkowości architektury naszej małej ojczyzny.

Konstrukcja szkieletowa tworzona jest ze ścian, gdzie elementy nośne (belki drewniane) tworzą „szachownicę” i oddzielone są od siebie przestrzeniami wypełnionymi zazwyczaj mniej wytrzymałym materiałem.  Budownictwo szkieletowe sięga czasów średniowiecznych. W XV w. udoskonalono technikę budowy poprawiając stabilność konstrukcji stosując zastrzały w przestrzeniach. Aby chronić drewno przed wilgocią zaczęto stosować poziome belki na przyziemiu, na których osadzano belki pionowe. W późniejszych wiekach usprawniano konstrukcje i zaczęto stosować elementy dekoracyjne w postaci rzeźbień elementów drewnianych. Szczególny rozwój tego sposobu budownictwa nastąpił po rozbiorach na terenach pruskich. Polityka zaborcy ograniczała, a wręcz zabraniała wykorzystywać drogich i trwałych budulców jak drewno i kamień. Wykorzystywano więc łatwo dostępną glinę.   W zależności od rodzaju wypełnienia konstrukcji dzieli się ją na szachulcową i ryglową (pruski mur).

Ta pierwsza charakteryzowała się tym, że przestrzenie wypełniane były gliną z domieszką trocin, sieczki, itp. Innym sposobem było obrzucanie gliną plecionek z trzciny lub witek umieszczonych we wnękach konstrukcji. Stosowano też wypełnienie drewniane obłożone gliną. Uzupełnione przestrzenie były wygładzane i bielone, a belki bejcowane na czarno dziegciem. Powstawał ciekawy efekt czarno-białej szachownicy.

W przypadku pruskiego muru za wypełnienie przestrzeni między belkami służyły cegły. Często w fazie budowy cegły były tynkowane i  bielone, dlatego często myli się go z szachulcem.